Recensies

Het gevaar van stereotypes

Uitgave

Eindelijk is-ie uit: Fagin de jood. Bij uitgeverij Atlas stond deze uitgave oorspronkelijk gepland voor oktober 2005 (de Amerikaanse uitgave is uit 2003). Productieproblemen, met name rond de vertaling, zorgden voor een vertraging van bijna vijf jaar! Maar het is het wachten waard geweest.
Fagin de jood is een indrukwekkend statement van Will Eisner (1917-2005) waarin hij op het eind van zijn loopbaan waarschuwt voor het gebruik van foute stereotyperingen in verhalen. Voor zijn praktijkvoorbeeld gebruikt hij de klassieker Oliver Twist (1837-1839) van Charles Dickens. Daarin komt het personage Fagin voor, een vrekkige jood die in de sloppenwijken van Londen kinderen ronselt voor criminele praktijken. Eisner vindt dat Dickens' weergave van Fagin te negatief is, gebaseerd op onjuistheden, en geen recht doet aan de joodse gemeenschap in het Londen van de 19e eeuw. Dit soort uitgaven versterkt de antisemitische sentimenten in een samenleving. Ter compensatie en bekrachtiging van zijn betoog vertelt hij in zijn strip de tragische levensgeschiedenis van Fagin, zoals die niet in Oliver Twist te lezen valt. Fagin hoort bij de Asjkenazim, joden uit Midden-Europa die naar Engeland vluchtten en daar een onderklasse vormden.
Eisner heeft in zijn striploopbaan ook te maken gehad met klachten over karikaturale stereotyperingen, bij voorbeeld Ebony, een Afro-Amerikaans hulpje van The Spirit. Hij kwam uiteindelijk tot de conclusie dat er slechte en goede stereotyperingen bestaan. De intentie van het gebruik ervan maakt het verschil. Striptekenaars, voor wie het stereotype een essentieel instrument is in de taal van het beeldverhaal, moeten zich rekenschap geven van de invloed die kwalijke karikaturen hebben op een samenleving. Wie alleen visuele zwartmakerij tot doel heeft, zonder vorm van waarheidsgetrouwheid, bevindt zich op een hellend vlak. Fagin de jood is een treffende aanklacht hiertegen.

Fagin de jood

Will Eisner
Atlas 2010
softcover
ISBN: 978-90-450-0587-4
Prijs: € 18,90
128 pagina's
bruin/wit
Stripschrift 407

Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Privacy en voorwaarden Accepteer Weiger